Trích sáng tác Hoàng_Phủ_Ngọc_Tường

Có một buổi chiều nào như chiều xưaAnh về trên cát nóngĐường dài vành môi khát bỏngEm đến dịu dàng như một cơn mưa....Có buổi chiều nào người bỏ vui chơiCho tôi chiếc hôn nồng cháyNỗi đau bắt đầu từ đấyNgọt ngào như trái nho tươi.Có buổi chiều nào mộng mị vây quanhNửa vành mi cong hờn dỗiEm xõa muộn sầu trên gốiRối bời như mớ tơ xanh.Có buổi chiều nào hình như chưa nguôiVầng trăng sáng màu vĩnh viễnEm có lời thề dâng hiếnCho anh trọn một đời người.Có buổi chiều nào như chiều nayCăn phòng anh bóng tối dâng đầyAnh lặng thầm như là cái bóngHoa tàn một mình em không hay.(trích Dạ Khúc) [11]

Và một đoạn bút ký:

...Tôi có đi thăm mộ cụ Hoàng Diệu ở giữa cánh đồng Xuân Đài. Mộ không bề thế như tôi tưởng, còn quá nhỏ so với lăng mộ của những viên quan lớn vô tích sự trên triều đình Huế mà tôi vẫn thường thấy. Mộ là một nắm vôi khô nằm vùi giữa đồng cỏ voi, xa khu dân cư nên trong chiến tranh thoát khỏi bị xe Mỹ càn ủi.Đúng một trăm năm sau ngày Hoàng Diệu tuẫn tiết, xã đã trùng tu lại nơi yên nghỉ của cụ, quy cách khiêm tốn như nó vốn thế. Tường lăng sơn trắng phơn phớt hồng nỗi lên màu lá xanh, bát ngát và trong sáng, đúng là giấc ngủ của người anh hùng.Người sinh ra ở gò Nổi để chết dưới chân thành Hà Nội, xương thịt trở về với đất làng mà chính khí vang động sử sách,"trời cao bể rộng đất dày-núi Nùng sông Nhị chốn này làm ghi". Trước mặt người ta đọc thấy cặp câu đối viếng của Tôn Thất Thuyết: "Nhất tử thành danh, tự cổ anh hùng phi sở nguyện/ Bình sinh trung nghĩa, đương niên đại cuộc khả vô tâm" (Lấy cái chết để thành tên tuổi, xưa nay người anh hùng đâu muốn thế/ Một thời trung nghĩa lòng không thể hổ thẹn khi nhìn đai cuộc ngày nay)...Hồi nhỏ nhà nghèo, mẹ chăn tằm dệt lụa nuôi con ăn học. Hoàng Diệu lớn lên bằng tuổi trẻ gian khổ ở làng quê, buổi sáng sớm đi học chỉ súc miệng và nhịn đói, trưa về ăn một chén bắp nấu đậu, đến tối cả nhà chia mỗi người một bát cơm. Ngày nghe tin chồng tuẫn tiết, bà Hoàng Diệu đang cuốc cỏ lá de, ngất xỉu ngay trên bờ ruộng.Làm quan Tổng đốc mà nhà còn nghèo đến thế, huống là nhà dân!...[12]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Hoàng_Phủ_Ngọc_Tường http://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-43021600 http://thuykhue.free.fr/tk97/nchpngoctuong.html http://beta.vnexpress.net/GL/Van-hoa/2005/02/3B9DB... http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/hue-massacr... http://voque.org/index.php?option=com_content&task... http://www.voque.org/index.php?option=com_content&... http://openvault.wgbh.org/catalog/vietnam-3fe9ec-i... http://antg.cand.com.vn/Tu-lieu-antg/Su-that-ve-3-... http://antg.cand.com.vn/vi-vn/tulieu/2013/1/79857.... http://tapchisonghuong.com.vn/tin-tuc/p4/c17/n361/...